Forum Książki

[Ravena]

Słowo jest potęgą. Utrwalone w piśmie zdobywa nie dającą się obliczyć ani przewidzieć władzę nad myślą i wyobraźnią ludzi, panuje nad czasem i przestrzenią. Tylko myśl pochwycona w sieć liter żyje, działa i tworzy. Wszystko inne roznosi wiatr... Krople atramentu biegną w żyłach kultury. Zły to pisarz, który o tym nie pamięta; zły, jeśli życie swego dzieła mierzy przelotną chwilą; zły, jeśli sądzi, że chwila nie nakłada tych samych obowiązków i tej samej odpowiedzialności co stulecie. Jan Parandowski "Alchemia słowa"

Co sądzicie o pisarskiej odpowiedzialności za słowo? Czy pisarz tworząc, musi myśleć o tym, co czytelnik wyczyta w jego dziele i do jakich wniosków dojdzie? Czy też nie powinien zupełnie przejmować się możliwymi konsekwencjami, dzieło po napisaniu żyje własnym życiem i nie na jego sumienie spada to, co czytelnik sobie pod wpływem jego powieści dośpiewa?
Jak to jest z pisarską odpowiedzialnością za to, co się stworzyło?

[montano]

Ja zawsze byłem zdania, że pisarz powinien przede wszystkim ryzykować, szukać nowych perspektyw, które zmieniają nasze postrzeganie rzeczywistości - tylko w ten sposób tworzy coś naprawdę wartościowego. A odpowiedzialność z reguły hamuje, każe tkwić w wypracowanych już wzorcach. Ryzykując rzadko kiedy liczymy się z konsekwencjami.
Poza tym nie można ściśle łączyć autora z jego dziełem. Wobec nieustannie zmieniających się kontekstów kulturowych, obyczajowych, historycznych, itd. nie jesteśmy w stanie ustalić, co dokładnie Shakespeare miał na myśli pisząc "Poskromienie złośnicy" - sztukę współcześnie odczytywaną często jako szowinistyczną i seksistowską. Trzysta lat temu jej wymowa mogła być zupełnie inna. Tak więc łączenie autora z napisanym przez niego dziełem mija się z sensem, bowiem nie jesteśmy w stanie dociec jego zamiarów.
Dzieła nadmiernie "przemyślane" z reguły wypadają blado, są po prostu nieatrakcyjne. Weźmy Sartre'a - bardzo ciekawy filozof, który próbując być artystą popełnia zasadniczy błąd: z literatury tworzy wykładnię swojej filozofii, tworzenie dzieła poddaje rygorowi racjonalnej konstrukcji. A weźmy Stendhala, Gombrowicza, czy Rimbaud, którzy często tworzyli pod dyktando intuicji. Raczej nie zastanawiali sie nad tym, co czytelnik wyczyta w ich dziełach. Dla mnie ich utwory są dużo bardziej żywotne. Choć niekiedy zaprzeczają sami sobie i są niekonsekwentni, są też dużo bliżej życia.

[Uczeń Czarnoksiężnika]

Ja jednak uważam, że pisarz powinien liczyć się z tym, że jest odpowiedzialny za swoje dzieła. Każdy człowiek powinien być odpowiedzialny za swoje czyny, za to co robi. Dlaczego w przypadku pisarzy sprawa miałaby się mieć inaczej?

Literatura powinna dawać wzorce, nieść przykład. Zawsze z tym kojarzyły mi się książki.

[karinka]

uwazam ze pisarz powinien ponosic odpowiedzialnosc za poziom artystyczny, intelektualny, emocjonalny, poznawczy i co tam co kto chce, w zaleznosci od rodzaju dziela;
tzn. jedyne za co mozna pietnowac pisarza to kiepski poziom stworzonego dziela

natomiast absolutnie nie powien odpowiadac za to co wyczyta w dziele czytelnik
i za to jakie kontrowersje wzbudzi dana ksiazka

i nie uwazam ze ksiazki powinny nieśc wzorce
IMHO ksiazki powinny "dawac kopa", zmuszac do emocji i do myslenia

[Uczeń Czarnoksiężnika]

[karinka]

absolutnie sie nie wklucza
ale niekoniecznie musi isc w parze ; )

[montano]

Jeśli dobrze zrozumiałem, to co napisała Kasia, to świetnie określił to Oscar Wilde - "Nie ma książek moralnych lub niemoralnych. Są książki napisane dobrze lub źle". Ja się z tym w pełni zgadzam. Nienawidzę literatury niosącej wzorce, umoralniającej, dydaktycznej. Szlag mnie trafia jak coś takiego czytam, bo to z reguły powoduje, że książka staje się nadęta, styl autora wyniosły i męczący. Schulz napisał kiedyś, że "słabość ludzi wydaje nam ich dusze, czyni ich potrzebującymi. Bez przywar byliby zamknięci w sobie i nie potrzebujący niczego. Dopiero ich wady nadają im smak i czynią pociągającymi". Dlatego literatura zajmująca się ludźmi "słabymi", często żyjącymi w opozycji do zasad moralnych, wydaje mi się dużo ciekawsza.

[karinka]

dobrze zrozumiales ; )
dokładnie to chcialam powiedziec

[Tina]

A kto lubi umoralniające, dydaktyczne historyjki

Według mnie pisarz może być odpowiedzialny co najwyżej za to co chce przekazać. A na to jak odbierze to czytelnik nie ma już żadnego wpływu.

[Bruixa]